“Heb jij wel eens het levensverhaal en de hulpverleningsgeschiedenis van een jeugdige en het gezin in kaart gebracht en wat leverde jou dit op?”
Toelichting
Als jeugdprofessional ben je steeds nieuwsgierig naar de vraag hoe je nog beter kunt worden in de zorg aan kinderen, gezinnen en hun omgeving. Een manier is het uitvoeren van en deelnemen aan casusonderzoek. Soms wil je leren van een casus vanwege het succesvolle of juist problematische verloop of omdat je een leervraag hebt over terugkerende casuïstiek.
Bij casusonderzoek breng je het levensverhaal en de hulpverlenersgeschiedenis rondom een jeugdige en het gezin zo volledig mogelijk in beeld. Samen met de jeugdige, het gezin en de professionals die betrokken zijn geweest, reflecteer je op de casus en de hulpverlening. Samen kijk je naar wat bepalend is geweest voor het succesvolle of problematische verloop en wat we daarvan kunnen leren.
Het uitvoeren van een casusonderzoek vraagt om zorgvuldigheid in de omgang met deelnemers. Zij moeten de ruimte voelen voor hun eigen inbreng en om te mogen leren. Na het bepalen van de leervraag en casus, het contact met jeugdigen en ouders en het uitvoeren van interviews, is het ophalen van het levensverhaal een belangrijk onderdeel van de leer- en reflectiesessie.
Met name bij complexe problematiek en als inzicht moet worden gekregen in keuzes die gemaakt zijn, ligt het voor de hand het levensverhaal te reconstrueren. Regelmatig is het de eerste keer dat ouders, jeugdigen en professionals het totale levensverhaal horen. Een levensverhaal raakt vaak direct en het zet de deelnemers in beweging om met verbeteracties aan de slag te gaan.
Motivatie
Via onderstaande link kun je het werkboek Ketenbreed Leren downloaden waarin de auteurs veel aandacht besteden aan het veilig en systematisch uitvoeren van een casusonderzoek, inclusief het opstellen van het levensverhaal. Het werkboek biedt professionals praktische tools en het biedt jongeren, ouders en professionals de ruimte om met elkaar in gesprek te komen en van elkaar te leren, zodat jeugdprofessionals steeds iets beter kunnen worden in hun vak.
Dag Jolien,
Wat een mooie adviezen heb ik al voorbij zien komen.
In mijn vorige baan heb ik veel samengewerkt met jeugd en hun ouders. Naast levenslijn en sociogram, startte ik altijd met een genogram. Het voordeel van het genogram was dat je goed inzichtelijk krijgt wat de onderlinge relaties zijn over 3 generaties en hun wederzijdse invloed op de jongste generatie en wat er generationeel werd overgedragen aan de volgende generatie (zowel positief als belastend). Het helpt bijvoorbeeld ouders bij het begrijpen van keuzes die zij zelf maken en patronen waarin zij beland zijn en keuzes waarvoor ze staan om het anders te gaan doen. Life-events van de levenslijn van de 3 generaties nam ik daar dan in mee.
Waardevol om te zien wat het onderzoek Ketenbreed Leren heeft opgeleverd!
De Kenniswerkplaats Jeugd Friesland heeft ook een praktische tool ontwikkeld om professionals te helpen met het in kaart brengen van de 'levenslijn' van jeugdigen en ouders. Het goed in kaart brengen van de levensverhalen van kinderen en gezinnen is belangrijk. Het biedt in de eerste plaats erkenning voor de kinderen en hun ouders: voor de opmerkelijke en betekenisvolle anekdotes, voor de meegemaakte leuke én nare gebeurtenissen, voor moeilijkheden én voor sterke punten. Centraal staat de persoonlijke betekenis die jeugdigen en gezinnen aan verschillende gebeurtenissen en mensen in hun leven geven.
De levenslijn biedt ook zicht op de hulpverleningsgeschiedenis. Wanneer begonnen de moeilijkheden? Wat is er ingezet aan hulp? Wat heeft wel of niet geholpen en waarom? Waren er momenten waarop het slechter of juist beter ging? En wat is er op die momenten gebeurd? Tot slot laat de levenslijn zien welke belangrijke sociale steunbronnen er zijn.
Zie deze pagina voor meer informatie:
https://awtjf.nl/tools-voor-professionals/levenslijn/
Hoi
Jazeker, middels ‘de weg’ vanuit de HouVast interventie werk ik met het gezin hun ‘weg’ samen uit tot het met moment dat ik in beeld ben gekomen.
Geeft veel inzichten en veel informatie, wat werkte (nog) wel, wie waren er toen betrokken wat kunnen zij op dit moment betekenden, wanneer werd het lastiger etc etc.
Ook zoeken we dan samen de stappen die we moeten nemen om te komen tot het ‘einddoel’ van het gezin.
Een van de leukste dingen om te doen vind ik zelf.
Cliënten vragen mij in mijn hulpverleningsproces ook nog wel eens naar die tekening die ik toen met ze had gemaakt. Om te kijken welke stappen we al behaald hebben en we dus ‘de weg’ weer aanpassen. Erg leuk!
Wat mooi om te lezen dat cliënten er zelf om vragen! Dat laat maar weer zien hoe krachtig dit kan zijn. Dank voor het delen van jouw ervaring Rhianne.
Dit heb ik wel eens gedaan bij een meisje wie geen contact had met haar vader. Dit mocht zij niet van moeder omdat vader slecht was. Door samen met het meisje een levenslijn te maken kwam zij er achter dat haar moeder andere dingen met vader had mee gemaakt dan zij . Hierdoor kreeg zij een ander beeld van haar vader en wilde ze wel graag contact. Moeder kon door de levenslijn ook inzien dat er twee verschillende beelden zijn en kon toestemming geven aan haar dochter om contact te hebben met vader.
Wat een mooi voorbeeld van wat het kan brengen om het levensverhaal inzichtelijk te maken. Dank voor het delen Antoinette!
Hi Anja,
Dank voor het delen van jouw ervaring en de verdiepende vragen. Wat mooi om te zien dat jullie bij Kenniswerkplaats Jeugd Friesland hier ook mee bezig zijn en dat jullie een mooie tool hebben ontwikkeld. Biedt een goed handvat om hiermee aan de slag te gaan.
Dankjewel voor het delen!