Platform Vakmanschap Jeugdprofessionals

Landelijk channel

Vraag

5 juni 2023
Profielfoto van Gaby Nota
Communicatieadviseur

“Hebben ouders altijd recht op volledige kopie dossier van de behandeling van hun kind?”

Toelichting

Soms zijn er situaties waardoor je bepaalde informatie niet met ouders wilt delen. Weet jij wat er mogelijk is en welke afwegingen er zijn? 

Motivatie

Veel beroepsverenigingen hebben vaak een spreekuur voor ethische en juridische vragen. De komende tijd delen we een aantal keer een gestelde vraag die over professionele autonomie gaat. Deze vraag is van een orthopedagoog.

Profielfoto van JP de Groot
Wijkteammedewerker

Hier zal toch echt duidelijker aangegeven moeten worden in welke gevallen er gemeend wordt dat het beter is om bepaalde informatie niet te delen.
Als hulpverlener ken ik er niet zo heel veel. Als er iets niet gedeeld mag worden van iemand of als er dus een gevoel van spannend ontstaat is er daarentegen wel vaak reflectie nodig. Het geen openheid en/of inzichtgeven in handelen, dossier en dergelijke is vaak een signaal dat er een dubbele agenda speelt of standpunten worden ingenomen vanuit andere belangen dan die van de client.
Ik bedoel: als je oprecht en eerlijk bent in je handelen en daar verslag van doet in een dossier, dan is er toch geen reden om dit niet met belanghebbenden te delen?

Profielfoto van Anita van Mourik
Pedagogisch Sociaal werker

Ik herken veel in wat Monique de Jong al verteld.

Veel leed bij kinderen/jeugdigen bij wat we nu "complexe scheidingen" noemen kunnen we voorkomen door juist wel het gesprek aan te gaan met ouders en direct betrokkenen. Zo komt het intiem terreur in beeld dat verborgen blijft wanneer we alleen met kind/jeugdige praten.

Profielfoto van Monique de Jong
Monique de Jong
Psychosociaal therapeut & client/gezinsondersteuner FASD, SKJ geaccrediteerd opleider FASD

Een probleem wat we in de praktijk helaas steeds vaker zien door het steeds meer beperken van ouderlijk gezag en niet betrekken van ouders bij gesprekken of besluitvorming rondom het kind, is dat er hierdoor juist onveilige situaties kunnen ontstaan. Niet alle kinderen van 14 of 15 of 16 jaar en ouder zijn in staat om zelf goed hun situatie te kunnen beoordelen en weloverwogen besluiten te nemen. Zeker wanneer er sprake is van een aandoening als FASD (of de comorbide onderliggende aandoeningen als ASS), komen we het in de praktijk steeds vaker tegen dat ouders/verzorgers hun kinderen moeten beschermen tegen het verkeerd interpreteren van functioneren en signalen van het kind door professionals uit onderwijs, zorg of hulpverlening. En dat zij daarbij tegen de steeds lagere leeftijdsgrens aanlopen t.a.v. artsenbezoek, overleg en verslagen inzien. Niet altijd wordt hier even goed mee omgegaan en leidt het buitensluiten van ouders juist tot escalatie of ontstaan van een onveilige of ongewenste situatie.

Denk bijv. aan het aspect van anticonceptie. Bij jongeren met FASD lopen fantasie en werkelijkheid nogal eens door elkaar heen, functioneren zij op veel jongere leeftijd (maar wordt dit gemaskeerd door leeftijdsgerelateerde expressieve taalvaardigheid, waarbij de receptieve taalvaardigheid/informatieverwerking op het niveau van een klein kind zit). Gecombineerd met het niet kunnen zien van oorzaak-gevolg verbanden, slechte impulscontrole, geheugenproblematiek, informatieverwerkingsproblematiek, grote naiviteit en beinvloedbaarheid, en een 'normaal' uiterlijk e.d., worden deze kinderen en (jong)volwassenen in de praktijk altijd overschat en overvraagd, waardoor bestaande problematiek onnodig wordt verergerd en secundaire problematiek kan ontstaan. Ouders geven allen aan dat ze pas serieus genomen worden wanneer de professionele omgeving handelingsverlegen wordt, er gevaarlijke situaties of escalaties ontstaan en er uiteindelijk educatie of aanschuiven bij MDO wordt aangevraagd. Op dat moment is het soms te laat om het negatieve effect op ontwikkeling of toekomstperspectief van het kind terug te draaien.

Net als bij het gebruiken van de meldcode, lijkt ook hier het kind soms met het badwater te worden weggegooid wanneer er vanuit niet goed geinformeerd zijn en vanuit het verkeerd interpreteren van signalen, ouderlijk gezag wordt ondermijnd in situaties waarbij zij wellicht beter geinformeerd zijn dan de professionele omgeving. Te vaak nog is er een houding te bespeuren, waarbij men lijkt te vergeten dat ouders degene zijn die het kind het beste kennen.

Profielfoto van Jan Bergen
Vrijwilliger

Tekst IGJ:

Kan ik als ouder het medisch dossier van mijn minderjarige kind inzien?
U mag het medisch dossier van uw minderjarige kind inzien. Dit is wel afhankelijk van de leeftijd van uw kind. Is uw kind 16 jaar, dan mag u het dossier niet inzien. Behalve als uw kind daarvoor toestemming geeft.

Ouders mogen medisch dossier inzien van kinderen tot 12 jaar
Is uw kind nog geen 12 jaar? Dan beslist u over de medische behandeling van uw kind. Daarom heeft u inzage in het medisch dossier van uw kind.

Het medisch dossier van kinderen tussen 12 en 16
Is uw kind 12 jaar, maar nog geen 16? Dan is toestemming van het kind nodig om inzage te krijgen in het dossier van het kind. Dat is alleen anders als u als ouder informatie nodig heeft om toestemming te geven voor een behandeling. Die toestemming is namelijk een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het kind en de ouders.

Ouders geen inzage in medisch dossier van kinderen vanaf 16 jaar
U heeft geen recht op inzage in het medisch dossier als uw kind 16 jaar is. Behalve als uw kind daarvoor toestemming geeft.