Platform Vakmanschap Jeugdprofessionals

Landelijk channel

Vraag

17 maart 2023

“Hoe leren en ontwikkelen professionals in een gezinshuis?”

Toelichting

Voor mijn afstudeerproject ben ik bezig met kennisontwikkeling binnen een gezinshuis. Momenteel wordt er in het gezinshuis niet veel aandacht aan besteedt. Wel zijn sommige medewerkers SKJ geregistreerd en doen via die weg wel veel cursussen/ trainingen. Heeft iemand tips/ ervaringen met kennisontwikkeling en hoe dit op een goede manier geïntegreerd kan worden?

Werkgebied

Studierichting: Social Work

Ik werk in een gezinshuis.

Profielfoto van JP de Groot
Wijkteammedewerker

Ik lees dat er momenteel in het gezinshuis niet veel aan kennisontwikkeling wordt gedaan... Ik neem aan dat je één specifiek gezinshuis bedoeld?! In het algemeen wordt er namelijk best veel aan kennisontwikkeling gedaan in en rond gezinshuizen.
Misschien soms zelfs teveel, want kennis is maar een klein stukje van wat er nodig is om een gezinshuis (of meer in het algemeen: hulpverlening) tot een succes te maken. Kennis kan zeker helpend zijn, maar het is statisch en maakt van de wereld een model (wat zowel helpend als dogmatisch kan zijn). Het is voeding voor de linkerhersenhelft.
Er is ook zoietst wijsheid. Die is niet zozeer gebaseerd op kennis, maar veel meer op de zintuigen en het ervaren. Hier is de rechterhersenhelft belangrijk.

De kracht van een gezinshuis is de nabijheid en verbinding die er is tussen de ouders en de kinderen. Veel meer dan op leefgroepen zien gezinshuisouders veel meer van de kinderen en zijn veel directer met hen (lees elkaar) in verbinding. Het aanvoelen van situaties en behoeften gaat daardoor veel natuurlijker en zo wordt veel sneller geweten wat er nodig is. Hierop is vaak wel een theorie te plakken, maar door de gezinshuisouder is vaak al ervaren waar het 'm in zit. Noem het ouderlijke intuitie ofzo.

Kennis is enigzins helpend, maar deze intuitie ga je er niet heel veel mee versterken. Belangrijk is om dit te beseffen. Wel kan dit versterkt worden door aandacht te besteden aan het zijn van de gezinshuisouder (lees hulpverlener, want ook buiten gezinshuizen is hier veel te halen). Door aandachtsoefeningen en zelfonderzoek is het goed mogelijk het bewustzijn, de aandacht te vergroten en zo bij te dragen aan meer presente werkers. Dit is wat mij betreft waar 'kennis'ontwikkeling zich veel meer op zou moeten richten.

Verder zou ik nog willen benadrukken dat de kracht van een gezinshuis is dat er ruimte is voor het herstel en het leven van het gewone leven is. Dat versterk je niet met specialitische kennis. Kennis maakt aandacht gericht en kent een risico op hokjeskijken. De aandacht moet juist breed zijn en blijven. Hoe oningevulder de werker zelf is, hoe meer ruimte er kan zijn voor een vrije en dus passende ontwikkeling voor een client. Een dagelijkse structuur, enkele regels en duidelijke afspraken en een huiselijk klimaat is het allerbelangrijkste qua context. Als daarbinnen ouders werken die weten wie ze zelf zijn, enige relevante kennis hebben en vooral de motivatie hebben om vanuit aandacht en verbinding relaties vorm te geven dan ben je er al.

Profielfoto van René Eijsink
Arts jgz

Professionals - eigenlijk álle professionals - hebben de plicht hun eigen kennis en kunde op peil te houden. Zelfstandigen reserveren daarvoor tijd en geld, wat verwerkt wordt in de tarieven. Grote organisaties - ook in jeugdzorg/pleegzorg/jeugdgezondheidszorg - hebben een scholingsbudget of een eigen intern bijscholingsprogramma.
Probleem in de huidige samenleving is dat de financiers, en dat zijn vooral de gemeenten, doorgaans kiezen voor het goedkoopste aanbod, en wil je werk dan ga je snoeien in bijvoorbeeld scholingsbudget, sociale zekerheid en pensioen. Zo werken goedkope aanbieders en zzp'ers, en zo worden de goede degelijke bedrijven buiten spel gezet.
Wat kun je zelf doen:
1) Vind een werkplek waar ontwikkeling en samenwerking gaat boven inkomen en eigen ervaring ( beterweters); SKJ-registratie is niet gratis, en goede scholing kost geld.
2) Vind e-learnings, die zijn goedkoper en beter doordacht dan cursusdagen, maar niet zo gezellig
3) ga kijken/meelopen met een goede collega af en toe: dan zie je dingen waar je van kunt leren en waar je over kunt denken en praten
4) zoek een intervisiegroep: het gestructureerd doorpraten van problemen en dilemma's is heel leerzaam.
5) Help mee om te zorgen dat er weer een beetje méér regelgeving komt in dit land, in ieder geval waar het gaat om de uitholling van vakkennis.

Profielfoto van Vivian Jacobs
Programmamanager

Dag Emma,

Bij Sterk Huis hebben we gezinshuizen, collega Ineke Rosman kan je vertellen hoe zij aan hun ontwikkeling werken: inekerosman@sterkhuis.nl

Hartelijke groeten,

Vivian

Profielfoto van Christa Graafland
Kwartiermaker relatie en scheiding en ZZP-er binnen het sociaal domein

Hallo Emma Louise. Ik weet toevallig dat Angela Bruisten hiermee bezig is. Haar email adres: a.bruisten@gmail.com
Groeten Christa

Profielfoto van Marianne Pannekeet-Helsen
Onderzoeker kwaliteit

Beste Emma Louise, ik weet niet of dit precies aansluit bij jouw vraag, maar bij Levvel wordt bijvoorbeeld elke 2 jaar een voortgangsmonitor uitgevoerd bij de gezinshuizen, waarin o.a. wordt gekeken naar leefklimaat en het gedrag van de kinderen/jongeren volgens diverse betrokkenen. Deze resultaten zijn input voor reflecterende gesprekken binnen gezinshuizen / teams, maar ook overkoepelend kijken we of er thema's zijn waar we van kunnen leren. Daaruit kan dan bijv. blijken dat er verdere ontwikkeling nodig is van de methodiek en/of de vaardigheden van gezinshuisouders of professionals om hen heen.

Profielfoto van Emma Verspoor
Senior projectleider

Bedankt voor je vraag!
Ken je de publicatie over lerende organisaties al?

Hierin wordt onder andere het belang van de volgende punten beschreven:
- Een gemeenschappelijke en op waarden gestoelde visie
- Aandacht voor het omgaan met onzekerheid
- Het stimuleren van persoonlijk meesterschap

Daarnaast zijn we bij het NJi op dit moment bezig met het verzamelen van kennis over leren en ontwikkelen.

Hiermee wordt de pagina Professionalisering | Nederlands Jeugdinstituut (nji.nl) aangevuld. En misschien kun je er nu al informatie vinden die helpt?
Succes!